سایه بلاتکلیفی بر سر بورس

به گزارش پایگاه خبری توفیق اقتصادی، در شرایط فعلی کاملا واضح است که بازار سهام در وضعیت رکودی به سر می‌برد؛ مساله‌ای که تقریبا اکثر کارشناسان در گزارش‌های پیش بینی بورس بر آن اجماع نظر دارند. اما مهم‌ترین عوامل شکل‌دهنده فضای رکودی بازار سرمایه چه بوده است؟ آیا این رکود ادامه‌دار خواهد بود یا اینکه در آینده باید منتظر تغییر مسیر بازار سرمایه در جهت مثبت باشیم؟

در وضعیت فعلی البته موضوع برگزاری انتخابات و انتخاب رییس‌جمهور جدید نیز بسیار در پیش بینی بورس موثر خواهد بود.

«جهان‌صنعت» در گفت‌و‌گو با یک اقتصاددان به مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار در شرایط رکودی بورس پرداخته است.

شاهین شایان‌آرانی اقتصاددان و تحلیلگر ارشد بازار سرمایه » اظهار کرد: اگر به فضای کلی اقتصاد کشور توجه کنیم، می‌توان به یک پیش بینی بورس کلی دست پیدا کنیم. ما در فضای اقتصادی هستیم که مشمول یکسری تحریم‌ها شده و این تحریم‌ها باعث شده که برخی فشارها به بعضی بخش‌های اقتصادی وارد شود و اقتصاد را از حالت تعادل خارج کند. بعضی شرکت‌ها از شرایط تحریم منفعت می‌برند و برخی دیگر زیان می‌کنند، یعنی آن کسانی که با فضای غیرتحریمی پیش بینی بورس می‌کنند حتما شوکه می‌شوند. چراکه می‌بینند اتفاقاتی می‌افتد که روی قاعده منطقی نیست. بنابراین بحث تحریم یک عامل مهم است، اینکه این بازار را از حالت تعادل خارج می‌کند و فشار‌ها را به سمت و سویی می‌برد که قابل پیش‌بینی نیست. ممکن است بازار در جایی سقوط و در جای دیگر رشد کند.

او بیان کرد: یک عامل مهم دیگر بحث شرایط وخیمی بوده که در حوزه تورم رخ داده است. تورم بالا اقتصاد را از تعادل خارج می‌کند و باعث می‌شود بعضی از شرکت‌ها در این فضا منفعت ببرند و برخی دیگر زیان کنند. از این رو حالت موجود طبیعی نیست. از سوی دیگر انتظارات تورم هم تاثیرگذار است. اینکه در حال حاضر تورم چه وضعی دارد یک عامل است اما اینکه در آینده چه خواهد شد یک عامل دیگر است.

شایان‌آرانی افزود: عامل سوم هم سیاست‌هایی است که دولت سعی می‌کند به عنوان سیاست مهار تورم و نرخ ارز اجرا کند که شبیه به ریاضت‌های مالی است. در این فضا هر کشوری که سعی می‌کند ریاضت مالی را در دستور کار قرار دهد و تورم و نرخ ارز را مهار کند، حتما یکسری فشارها و جریان‌های رکودی در اقتصادش رخ می‌دهد. این نوع سیاست هم یک عامل دیگری است در اینکه یک فضای رکودی شکل بگیرد. دولت هم می‌خواهد سعی کند که این ریاضت را پیاده و تورم را مهار کند و طبیعتا از طریق ابزارهای پولی در نظام بانکی این کار را انجام می‌دهد. در این شرایط بازار سهام حتما متضرر می‌شود. با توجه به این نکات باید گفت بورس با یک رکود نسبی ولی مقطعی مواجه شده است. البته این بستگی دارد که سیاست مهار تورم تا چه زمانی ادامه پیدا کند. این اتفاق به اعتقاد من قابل پیش‌بینی بود؛ اینکه قرار نیست بورس همینطور به سمت صعود برود چراکه تاثیرپذیر از سیاست‌هایی است که دولت اعمال می‌کند.

این اقتصاددان تصریح کرد: در همین فضای رکودی که شاخص افت می‌کند حرفه‌ای‌ها می‌توانند سود کنند و منفعت ببرند، یعنی بازیگران حرفه‌ای بازار سرمایه در این چند دهه در کشور مشخص بوده‌اند. چه در زمان رشد و چه در زمان افت آنها سود خودشان را می‌کنند. مشکل برای سهامداران خردی است که وارد بازار می‌شوند و می‌خواهند در کنار نهنگ‌های بزرگ شنا کنند. زمانی که بازار رشد می‌کند همه خوشحال هستند اما وقتی بازار سقوط می‌کند بازیگران بزرگ می‌دانند که چگونه مانور بدهند ولی کوچک‌ها همیشه متضرر می‌شوند. این ذات بازار سرمایه است، چراکه ریسک‌پذیری‌اش بالا است. از این رو همیشه پیشنهاد می‌کنم که سهامداران خرد هیچ‌وقت مستقیم در بازار درگیر نشوند. زمانی که بازار رشد می‌کند فکر این را نمی‌کنند که روزی هم برسد که بازار سقوط کند. معمولا سهامداران خرد نمی‌دانند که در فضای سقوط چگونه باید عمل کنند. البته در همه جای دنیا هم اینگونه است. به هر حال الان در فضای رکودی هستیم و این جریان ادامه خواهد داشت.

شایان‌آرانی به عامل چهارم شکل‌دهنده فضای رکودی بازار سرمایه نیز اشاره کرد و گفت: البته در این فضا یک عامل دیگر هم بی‌تاثیر نیست؛ فضایی که در آن یک بلاتکلیفی وجود دارد، اینکه دولت بعدی چگونه خواهد بود و چه کسی رییس‌جمهوری می‌شود در این شرایط بی‌تاثیر نیست؛ شرایطی که باعث ابهام و بلاتکلیفی شده است. باید منتظر ماند و دید رییس‌جمهوری منتخب چه کسی خواهد بود و سیاست‌های دولت بعد چگونه رقم می‌خورد. آیا قرار است روند گذشته ادامه پیدا کند یا اینکه قرار است تغییر کند؟