هشتم مهرماه ;روز بزرگداشت مولانا

توفیق اقتصادی:هشتم مهرماه، به یاد مولانا جلال‌الدین محمد بلخی، معروف به «مولانا»، «مولوی»، «ملای روم» و «جلال‌الدین رومی»، شاعر و عارف بزرگ ایرانی، می‌پردازیم.

به گزارش گروه فرهنگ و هنر پایگاه خبری توفیق اقتصادی مولوی در ۶ ربیع‌الاول ۶۰۴ مهی (هجری قمری)، برابر با ۱۵ مهر ۵۸۶ خورشیدی، در بلخ (امروزه در افغانستان) چشم به جهان گشود و در ۵ جمادی‌الثانی ۶۷۲ مهی، برابر با ۴ دی ۶۵۲ خورشیدی، در قونیه (امروزه در ترکیه) درگذشت.
،مولوی در کودکی، هم‌زمان با یورش مغول، به همراه پدرش به آسیای صغیر در ترکیه امروزی رفت و با خاندانش در قونیه مستقر شد. وی پس از فراگیری علوم از پدر و دیگر استادان قونیه و شام، به تدریس پرداخت و بعدها با عارفی بزرگ به نام «شمس‌الدین محمد تبریزی» در قونیه دیدار کرد. این دیدار چنان تاثیری بر مولوی گذاشت که تا پایان عمرش، آثار بی‌مانندی از او پدید آمد.
مولوی در مثنوی که آن را «مثنوی معنوی» می‌خوانند، مسایل مهم عرفانی، دینی و اخلاقی را مطرح کرده است. این اثر شامل داستان‌ها و حکایات عرفانی است که به زبان شعر بیان شده‌اند و به روشن‌شدن مفاهیم ژرف عرفانی می‌پردازند. غیر از مثنوی، «غزل‌های مولوی» همچون دریای جوشانی از عواطف و اندیشه‌های بلند اوست که با نشیب و فراز همراه است. «مجموعه‌ غزلیات مولوی» به نام «دیوان شمس تبریزی» شناخته می‌شود. دیوان شمس تبریزی یا دیوان کبیر، یکی از آثار مهم مولانا جلال‌الدین محمد بلخی است. این دیوان شامل غزل‌ها، رباعی‌ها و ترجیع‌های مولانا است. دلیل نام‌گذاری این دیوان به نام شمس تبریزی این است که مولانا در بسیاری از اشعار این دیوان از شمس تبریزی، یار و مراد خود، یاد کرده است. همچنین کتاب‌های «فیه مافیه»، «مکاتیب» و «مجالس سبعه» از آثار منثور اوسهمچنین کتاب‌های «فیه مافیه»، «مکاتیب» و «مجالس سبعه» از آثار منثور اوست.
مولوی در درازای زندگی خود به عنوان یک فقیه فعالیت می‌کرد و پس از دیدار با شمس تبریزی، تحولی عمیق در زندگی و آثارش رخ داد. این دیدار باعث شد که مولوی به عرفان و تصوف روی آورد و آثار یکتایی در این زمینه پدیدار کند. آرامگاه مولوی در قونیه ترکیه است و همچنان یکی از مقاصد مهم زیارتی و فرهنگی در جهان به شمار می‌شود.
پس از درگذشت مولوی، پیروانش و پسرش سلطان ولد، طریقت مولویه را بنیان‌گذاری کردند که برای رقص سماع (رقص دراویش) پرآوازه است.
مولوی در آثارش به موضوعات مختلفی از جمله عشق الهی، وحدت وجود، و سیر و سلوک عرفانی پرداخته است. اشعار او همچنان الهام‌بخش بسیاری از افراد در سراسر جهان است و به زبان‌های مختلف ترجمه شده است.

هشتم مهرماه به عنوان روز بزرگداشت مولانا در تقویم رسمی ایران ثبت شده است و این روز، یاد این شاعر و عارف بزرگ ایرانی گرامی داشته می‌شود. در سطح جهانی نیز، سازمان یونسکو یادبود هشتصدمین سالگرد تولد مولانا را در ششم سپتامبر 2007 برگزار کرد.

بیت از دیوان شمس تبریزی:

من غلام قمرم غیر قمر هیچ مگو
پیش من جز سخن شمع و شکر هیچ مگو

بیت از مثنوی معنوی:
این جهان کوه است و فعل ما ندا
سوی ما آید نداها را صدا

از دیوان شمس تبریزی:
هر کسی از ظن خود شد یار من
از درون من نجست اسرار من

بیت از مثنوی معنوی:
بشنو از نی چون حکایت می‌کند
از جدایی‌ها شکایت می‌کند
کز نیستان تا مرا ببریده‌اند
در نفیرم مرد و زن نالیده‌اند